Zorg dat je weet wat je dan moet doen. Zeker als er mensen zijn die niet zelf de trap af kunnen.
Bij een noodsituatie telt elke seconde. En als de liften niet meer werken, kan dat de situatie flink ingewikkeld maken. Denk aan brand, stroomuitval of een ander incident waarbij mensen het pand zo snel mogelijk moeten verlaten. Zonder werkende lift moeten alle personen naar beneden via de trap. Maar wat als iemand dat niet zelfstandig kan?
In dit artikel zetten we de belangrijkste maatregelen op een rij. Van het in kaart brengen van hulpbehoevenden tot het oefenen met Sleepmatrassen en/of Evacchairs,en communicatie met hulpdiensten.
Liften en evacuatie: geen vanzelfsprekende combinatie
In de meeste gebouwen worden liften tijdens een incident automatisch uitgeschakeld en naar de begane grond gestuurd. Dat is niet voor niets: bij brand kan een lift onveilig worden door rookontwikkeling, kortsluiting of storingen in de besturing. Daarom mag je er nooit vanuit gaan dat een lift beschikbaar is tijdens een ontruiming.
Maar wat betekent dat voor mensen die een rolstoel gebruiken? Of voor iemand met een gebroken been? Of een dame die zwanger is? Als er geen plan klaarligt voor deze groep, kunnen ze vast komen te zitten. Daarom is het belangrijk om dit vooraf goed te regelen.
Weet wie er hulp nodig heeft
De eerste stap: breng in kaart wie er mogelijk hulp nodig heeft bij een evacuatie zonder lift. Niet iedereen zal uit zichzelf aangeven dat traplopen lastig is. Een open, veilige manier van registreren helpt daarbij. Werk bijvoorbeeld met een vertrouwelijke lijst die beheerd wordt door de Coördinator BHV, Ploegleider BHV of BHV’er.
Let op: de samenstelling van een team of gebouw verandert continu. Zorg dus voor regelmatige updates van deze gegevens.
Zorg voor alternatieve vluchtroutes
Bij veel gebouwen zijn er meerdere vluchtroutes. Maar welke zijn écht geschikt als je met een Evacchair of sleepmatras moet werken?
Loop de routes regelmatig na en let op:
- Hoeveel trappen er zijn
- Of er genoeg ruimte is om te manoeuvreren
- Of de route leidt naar een plek waar hulpdiensten makkelijk kunnen komen
Soms is het nodig om een specifieke route aan te wijzen voor het evacueren van hulpbehoevenden. Leg die route dan ook vast in je noodplan en zorg dat de BHV’ers weten hoe ze moeten handelen.
Gebruik de juiste hulpmiddelen
Als iemand niet zelfstandig naar beneden kan, heb je hulpmiddelen nodig. De twee bekendste zijn:
- Evacchair: een evacuatiestoel met rupsbanden, waarmee iemand gecontroleerd over trappen omlaag gebracht kan worden.
- Sleepmatras (evacuatiematras): een matras waarmee iemand liggend via trappen verplaatst kan worden.
Deze middelen hebben een vaste plek in een gebouw, bij voorkeur dichtbij de liften of verzamelplekken. Minstens zo belangrijk: mensen moeten weten hoe ze ermee werken.
Zorg dat BHV’ers of andere aangewezen personen hier training in krijgen. Ongetraind zo’n hulpmiddel gebruiken levert meer risico op dan het voorkomt.
Video: Zo werkt een evacuatiematras: https://youtu.be/eTsIQCPShbg
Video: Zo werkt een evacuatiedoek: https://youtu.be/7Y_4wD0inmA
Oefenen, evalueren, verbeteren
Een evacuatieplan werkt alleen als mensen weten wat ze moeten doen. Organiseer daarom minstens één keer per jaar een oefening waarin je ook het scenario van een liftstoring meeneemt.
Laat medewerkers oefenen met:
- Het begeleiden van hulpbehoevenden
- Het gebruik van Evacchairs of sleepmatrassen
- De communicatie met de technische dienst en hulpdiensten
Na afloop: evalueren. Wat ging goed? Wat kan beter? Pas waar nodig het plan of de procedures aan.
Stem goed af met technische dienst en hulpdiensten
Tijdens een echte calamiteit komt alles tegelijk. Een goede samenwerking tussen de interne technische dienst en externe hulpdiensten maakt dan echt verschil.
Zorg dat zij weten:
- Hoe het gebouw is opgebouwd
- Waar de nooduitgangen en hulpmiddelen zich bevinden
- Wie er mogelijk hulp nodig heeft en waar zij zich kunnen bevinden
Dit soort info kun je opnemen in het bedrijfsnoodplan of V&G-plan. Zo ligt het vast en weet iedereen wat hij moet doen als de spanning oploopt.
Samengevat
Een liftstoring tijdens een noodsituatie is een serieuze uitdaging die je vooraf moet tackelen. Door goed na te denken over wie er hulp nodig heeft, hoe je die mensen veilig naar buiten krijgt en wie daarbij wat moet doen, voorkom je paniek en ongelukken.